Een huis, mijn koninkrijk voor een huis

OPINIE WONINGMARKT

Lies Geirnaert

Zoekt een huis.

De Standaard. Maandag 13 juni 2022 om 3.25 uur

Het wordt voor ­singles zowat onmogelijk om nog een eigen huis te kopen, weet Lies Geirnaert uit ervaring.

Voor singles is het leven veel duurder dan voor tweeverdieners. Ik ben nu al even op zoek naar een ‘gewoon’ huis om te kopen, te renoveren en op te waarderen. Ik heb een deftig loon, maar kan als single minder sparen dan de meeste koppels die ik ken, ­omdat ik alle kosten alleen moet ­dragen. En dan kondigt de Euro­pese Centrale Bank (ECB) een rente­verhoging aan, en kwam de Nationale Bank (NBB) met zijn Financial Stability ­Report 2022, waarbij een bepaalde aanbeveling in het oog sprong.

De Nationale Bank raadt immers aan om moeilijker leningen te verstrekken voor huizen die minder energiezuinig zijn. Je leest het goed: terwijl er volop nood is aan een betaalbaardere woning, zou het nog moeilijker worden om een huis te bemachtigen. Reden? De NBB vreest dat mensen hun lening niet meer zullen kunnen afbetalen door de hogere energie­prijzen. Voeg daar de duur­dere leningen door de rentever­hogingen aan toe en een huis kopen wordt een mission impossible.

Energievreters 

Voor jongeren wordt een eigen ­woning kopen stilaan onbetaalbaar. ­Zeker als ze single zijn en van thuis uit geen grote zak geld krijgen. Banken doen in het algemeen ook moeilijker ­tegen éénverdieners. De eigen inbreng moet alsmaar hoger liggen, terwijl de gemiddelde prijs voor een woonhuis in België blijft stijgen. Vaak is een goedkopere woning kopen en die geleidelijk aan opknappen de ­enige oplossing. De aankoop van te ­renoveren woningen zou dan net aangemoedigd moeten worden en niet ontmoedigd. Dat is niet alleen een goede zaak voor kopers en verkopers. Door oude panden op te waarderen, behoren de energievreters van woningen op termijn tot het verleden. En zo hoeft de NBB er niet meer wakker van te liggen of mensen hun leningen nog kunnen betalen. Iedereen tevreden.

Binnenkort zullen we moeten ­hopen op programma’s als Blind Gekocht om nog aan een ­eigen woning te raken

Renoveren vraagt ook inves­teringen. Er kruipt aardig wat budget in. Vaak eindig je met een rekening tussen 10.000 en 100.000 euro. Als je verwacht dat jonge mensen, starters en singles dergelijke bedragen ­zomaar kunnen ophoesten, dan heb je wel héél hoge verwachtingen. ­Opnieuw wordt die groep geviseerd. Dikwijls moeten mensen een bijkomende lening aanvragen, die dan ook weer duurder wordt door de nieuwe maatregelen van de ECB.

Ticket richting armoede

Ten slotte wordt in de Wetstraat veel gepalaverd over het belang van ­renoveren en een eigen woning hebben, als investering en als preventie tegen armoede. Intussen blijft de woonbonus wel gelden voor de tweede woning, maar niet voor de eerste. De Vlaamse regering wil reno­veren aanmoedigen met renovatiepremies, onder meer om woningen energie­zuiniger te maken. Maar de kosten moet je wel voorschieten. Daar wordt vaak schouderophalend op gereageerd: 10.000 euro is toch niet zo veel geld en anders moet je maar wat extra ­lenen. Maar als het al moeilijker wordt om te lenen voor je woning, en je dus nog meer eigen vermogen moet bijleggen, dan wordt het wel een heel ingewikkeld verhaal. Je hoeft geen ­armoede-expert te zijn om te weten dat lening op lening in combinatie met nog meer input vanuit je eigen ­reserves, voor velen een ticket richting armoede is.

Binnenkort zullen we moeten ­hopen op programma’s als Huis ­gemaakt of Blind Gekocht om een ­eigen woning te kunnen kopen. En dan wordt het wel een enorme uit­daging om een energiezuinige en ­betaalbare woningmarkt te creëren. Ondertussen zoek ik – bijna hopeloos – voort om een huisje voor mezelf te vinden.